Autor:
ks. Jarosław Rodzik SAC
W dniach 27–28 kwietnia 2019 roku w Dolinie Miłosierdzia w Częstochowie, pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, odbyło się Sympozjum Czcicieli Miłosierdzia Bożego. Spotkanie pod hasłem: „Samarytanie z Markowej – Rodzina Ulmów”, zorganizowane przez księży pallotynów, poświęcone było pamięci bohaterskiej rodziny z Podkarpacia, która podczas II wojny światowej ratowała swych żydowskich sąsiadów.
Był to szczególny czas, gdyż w tym roku przypadła 75. rocznica śmierci Wiktorii i Józefa Ulmów oraz ich siedmiorga dzieci. Wraz z polską rodziną z Markowej zginęła ośmioosobowa grupa Żydów z rodziny Goldman, która najprawdopodobniej od końca 1942 roku znalazła schronienie w polskim domu. O świcie 24 marca 1944 roku wszyscy zostali bestialsko zamordowani przez niemieckich żandarmów. Trwa proces beatyfikacyjny. To szczególny przypadek, gdyż wynoszenie na ołtarze całej rodziny jest w Kościele unikatowe.
Dwudniowe spotkanie wypełniły nie tylko referaty i dyskusje, ale również modlitwa w czasie Mszy św., koronki do Bożego miłosierdzia i Apelu Jasnogórskiego. Najważniejszym punktem pierwszego dnia Sympozjum była uroczysta Msza św., której przewodniczył i homilię wygłosił ks. prowincjał Adrian Galbas SAC.
W zgłębianiu tematu pomagali nam zaproszeni goście. Sympozjum podzielone zostało na cztery bloki tematyczne. Spotkanie rozpoczęło się od wątku „Ojczyzna”, gdzie głos zabrali: dr Mateusz Szpytma, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, Maria Szulikowska, autorka poezji i książki o rodzinie Ulmów Markowskie bociany, Maria Ryznar-Fołta, wieloletnia prezes Towarzystwa Przyjaciół Markowej. Na początku swojego wystąpienia dr Mateusz Szpytma poinformował o śmierci Abrahama Segala, ocalonego z Holocaustu przez mieszkańców Markowej. Dział „Rodzina” był okazją do wspomnień; wspominali krewni Wiktorii i Józefa Ulmów: Stanisław Niemczak, bratanek Wikrorii; Urszula Niemczak, żona Franciszka, bratanka Wiktorii oraz Jerzy Ulma, bratanek Józefa. Były to bardzo wzruszające i emocjonujące świadectwa. Nie mogło zabraknąć tematu „Beatyfikacji”, gdzie mieliśmy okazję spotkać się: z ks. dr. Witoldem Burdą, postulatorem procesu beatyfikacyjnego rodziny Ulmów, który w swoim wystąpieniu: Proces beatyfikacyjny Sług Bożych Józefa i Wiktorii Ulmów i ich siedmiorga dzieci ukazał przebieg procesu beatyfikacyjnego i przedstawił aktualny stan procesu rodziny Ulmów; i z ks. dr. Romanem Chowańcem, proboszczem parafii św. Doroty w Markowej, który opowiedział jak w procesie beatyfikacyjnym umiejscowiona jest parafia w Markowej i okolica. Zwieńczeniem pierwszego dnia był występ zespołu Soul Sanok, którego założycielem i kierownikiem artystycznym jest Monika Brewczak, która aranżuje również większość śpiewanych przez zespół utworów.
Drugi dzień sympozjum rozpoczęliśmy tematem „Pamięć”, gdzie swoimi refleksjami podzielili się z nami: dr Anna Stróż-Pawłowska, dyrektor Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej oraz Bogdan Romaniuk, były wicemarszałek województwa podkarpackiego, którzy przybliżyli nam historię i dzień dzisiejszy muzeum, które jest pierwszą w Polsce instytucją upamiętniającą Polaków, którzy nieśli pomoc Żydom. Ostatni blok tematyczny był podsumowaniem całego spotkania, okazją do zadania pytań prelegentom oraz refleksją na temat zaprezentowanych podczas prelekcji treści. Dzięki uprzejmości zarządu Poczty Polskiej jego uczestnicy otrzymali folder ze znaczkiem z serii „Polacy ratujący Żydów” z portretem rodziny Ulmów.
Sympozjum zakończyło się uroczystą Mszą św. w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego, której przewodniczył i homilię wygłosił ksiądz arcybiskup Wacław Depo, metropolita częstochowski. Eucharystię oprawił swoim śpiewem zespół Soul Sanok.
Dzięki pomocy Fundacji im. Rodziny Ulmów SOAR Sympozjum towarzyszyła wystawa: „Rodzina Ulmów. Honorując Sprawiedliwych”, która swoją premierę miała 24 marca 2019 roku w Markowej. Ta sama wystawa, tylko w języku angielsko-włoskim miała swoje otwarcie w dniu 27 listopada 2018 roku na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum. Papież Franciszek zwracając się do organizatorów tej wystawy powiedział wtedy: W kontekście rozważań o Dekalogu niech ta wielodzietna Rodzina Sług Bożych, oczekujących na beatyfikację, będzie dla nas wszystkich przykładem wierności Bogu i Jego przykazaniom, miłości bliźniego oraz szacunku dla ludzkiej godności. I taki cel przyświecał tegorocznemu Sympozjum poprzez przybliżenie nam świadectwa życia i męczeństwa rodziny Ulmów, wyjątkowej rodziny. To świadectwo jest żywe i mówi do nas. Dzisiaj, gdy wiele wartości ważnych dla naszych rodziców i dziadków, straciło na znaczeniu, rodzina Ulmów może i powinna być wzorem dla współczesnych rodzin.
